Rodzaje głowni dostępne w nożach
Wybór dobrego noża nie jest rzeczą prostą. Najistotniejszą kwestią jest dobór odpowiedniej główni, potocznie zwanej ostrzem. To ona decyduje o walorach użytkowych noża, a tym samym decyduje o tym, do czego ma on służyć. W poniższym artykule postaramy się przybliżyć rodzaje głowni i ułatwić tym samym dobór odpowiedniego noża do potrzeb.
Drop point – to profil cechujący się wytrzymałością czubka głowni oraz dobrymi właściwościami tnącymi. Wszystko to, dzięki łagodnemu, lekko wypukłemu spadku grzbietu w kierunku sztychu oraz wyraźnie zaznaczonym łuku brzucha. Najznakomitszy przedstawiciel tego rodzaju to oczywiście Sanrenmu 710.
Clip point – profil podobny do drop point, ale krzywizna brzucha ostrza jest mniejsza a grzbiet opada w kierunku sztychu w linii prostej. Ten profil zapewnia większą zdolność do przebijania ale właściwości tnące brzucha ostrza są gorsze.
Bowie – brzuch ostrza wyraźnie zaznaczony, spadek grzbietu w kierunku sztychu lekko wklęsły. Cechą charakterystyczną jest to, że wklęsły odcinek grzbietu, który znajduje się bezpośrednio przy czubku, jest zaostrzony, częściowo zaostrzony lub istnieje możliwość jego naostrzenia. Taki profil głowni decyduje o dobrych właściwościach tnących i zdolnościach do przebijania. Jest to głownia popularna w nożach bojowych. Wadą tego profilu jest niska wytrzymałość czubka.
Trailing point – profil, w którym sztych znajduje się ponad linią grzbietu a krzywizna krawędzi jest mocno zaznaczona z wyraźnym brzuchem. Głownia zapewnia bardzo dobre właściwości tnące w okolicach brzucha ostrza. Wadami w tym przypadku jest utrudnione zadawanie pchnięć w walce oraz dość problematyczna kontrola nad piórem w trakcie pracy.
Recurve – głownia ma krawędź tnąca w kształcie fali. Przeznaczenie determinuje różne profile głowni: bowie, drop-point lub clip-point. Wklęsły fragment zaczyna się zazwyczaj od połowy głowni. Dzięki wyraźnemu zaznaczeniu łuku ostrza, który ciągnie się na dość długim odcinku, zastosowana krzywizna zapewnia wyśmienite właściwości tnące. Wadą tego profilu jest mniejsza wytrzymałość głowni na obciążenia poprzeczne i trudność ostrzenia na płaskim kamieniu. Przykładem noża z głownią recurve może być nóż CRKT M21-04 z #6 pozycji w rankingu noży składanych.
Kukri – to głownia stosowana w tradycyjnych nożach używanych przez nepalskich górali. Głownia ta stanowi połączenie cech głowni recurve (fala ostrza jest wyraźna, długa i szeroka) oraz drop-point (grzbiet o zaznaczonym łuku). Mają one zastosowanie jako wielofunkcyjne noże użytkowe). Profil ten nie jest wolny od wad, do których można zaliczyć: małą wytrzymałość głowni na obciążenia poprzeczne oraz trudność ostrzenia.
Spear point – jest to głownia o profilu symetrycznym, gdzie krzywizny grzbietu i brzucha są identyczne i tworzą kończyste pióro. Posiada on jedną krawędź tnącą, a grzbiet pozostaje nienaostrzony lub jest ostry wyłącznie na krótkim odcinku pióra. Wadą profilu spear point jest stosunkowo mała szerokość szlifu i mała krzywizna brzucha, które skutkują gorszymi właściwościami tnącymi.
Dagger (Sztylet, Needle point) – głownia symetryczna, obosieczna z wyraźną osią symetrii. Krzywizna brzucha i grzbietu są zaostrzone na całej długości. Zalety: doskonałe zdolności penetracyjne, możliwość wykorzystania w walce obosieczności. Wady: gorsze właściwości tnące wynikające z małej krzywizny brzucha ostrza i stosunkowo małej szerokości szlifu.
Tanto (Chisel point) – to geometryczna głownia nieposiadająca brzucha tylko ostre załamanie krawędzi tnącej tworzącej kanciaste pióro. Zalety: większa wytrzymałość okolic sztychu oraz zdolność do zadawania ciężkich obrażeń w walce. Wadami są mniejsze właściwości tnące, pogorszona przebijalność oraz zakończenie głowni, które może okazać się niepraktyczne w codziennym zastosowaniu.
Spike – profil o kształcie ostrego trójkąta o prostym brzuchu i grzbiecie. Jest to głownia ostrzona od strony brzucha. Stosowana w niewielkich nożach codziennego użytku. Charakterystyczne dla profilu są ostry czubek i minimalny łuk krawędzi tnącej.
Warncliff – podobny do profilu spike. Krawędź tnąca jest prosta lub wklęsła a grzbiet ostro spada w kierunku czubka ostrza.
Sheepsfoot – Ostrze głowni jest w kształcie łuku lub proste, nie posiadające brzucha. Grzbiet szybko opadający, wypukły. Jest to profil stosowany w nożach ratowniczych ze względu na brak agresywnego pióra. W związku z czym ryzyko zranienia jest znikome.
Hookblade – to profil posiadający w okolicy pióra na grzbiecie haczykowate wycięcie z zaostrzonymi krawędziami. Stosowana w nożach myśliwskich ze względu na łatwość patroszenia i skórowania upolowanej zwierzyny. Stosowana również w nożach ratowniczych.